Market Reyon Personeli için Hijyen Eğitimi

Modern marketlerde müşteri, sadece fiyat ve çeşitlilik değil, görünmeyen bir şeyi daha satın alıyor: güven. Özellikle taze gıda reyonlarında çalışan herkes, bu güvenin ilk halkası. Sebze–meyve, şarküteri, et, süt ürünleri, hazır yemek ve dondurulmuş gıda reyonlarında görev yapan market reyon personeli, doğrudan gıda ile temas ettiği için 2026 yılında artık “hijyen eğitimi almış ve belgeli personel” olarak çalışmak zorunda.

Bu yazıda, market reyon personeli için hijyen eğitiminin yasal dayanaklarını, 2026’da izlenecek adımları, gıda temasında karşılaşılan temel riskleri ve sahaya dönük pratik ipuçlarını ayrıntılı olarak bulacaksınız.

Market Reyon Personeli Kimdir, Görevleri Nelerdir?

“Reyon personeli” denildiğinde genelde akla sadece raf düzeni gelir; oysa gıda reyonlarında görev yapan personelin sorumluluğu çok daha geniştir:

Taze ürünlerin (sebze–meyve, et, süt ürünleri, şarküteri, unlu mamuller, hazır yemekler) teslim alınması, kontrolü ve yerleştirilmesi
Son kullanma tarihi, stok devir hızı ve raf rotasyonunun takibi
Açık ürünlerin (zeytin, peynir, şarküteri, açık bakliyat vb.) tartılması, paketlenmesi ve etiketlenmesi
Soğuk dolap ve dondurucu sıcaklıklarının günlük takibi
Müşteriyle birebir temas, tadım/ikram süreçlerinin yönetimi

Bu görevlerin tamamı, gıda hijyeni kuralları, çapraz bulaşma riski, soğuk zincir ve kişisel hijyen gibi kritik başlıklara doğrudan bağlıdır. Bu yüzden market reyon personeli için hijyen eğitimi, sadece “bir sertifika” değil, işin kalitesini belirleyen temel eğitimdir.

2026’da Hijyen Eğitiminin Yasal Dayanağı ve Kurumlar

Hijyen Eğitimi Yönetmeliği

Marketler de dâhil olmak üzere gıda üretim ve perakende iş yerlerinde çalışanlara hijyen eğitimi verilmesini zorunlu kılan temel metin, Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’dir. Yönetmelik, 05.07.2013 tarihli ve 28698 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış; gıda satış yerleri, marketler, büfeler, lokantalar gibi alanlarda çalışanların hijyen eğitimi alma ve belgeli çalışma zorunluluğunu düzenlemiştir. İçişleri Bakanlığı+1

Detaylar için:

Hijyen Eğitimi Yönetmeliği

Bu yönetmeliğe göre işyeri sahipleri ve işletenler, reyon personeli dâhil tüm çalışanlarının hijyen eğitimi almasını sağlamakla birinci derecede sorumludur.

Sağlık Bakanlığı – Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü

T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, hijyen eğitimlerinin halk sağlığını korumaya dönük yönünü açıklayan rehberler yayımlar ve eğitimlerin amacını; gıda kaynaklı salgınları, bulaşıcı hastalıkları ve kötü hijyenden doğan riskleri azaltmak olarak özetler. HSGM

Bilgilendirme sayfalarında, Hijyen Eğitimi Yönetmeliği’ne de atıf yapılarak çalışanların hijyen konusunda bilinçlenmesinin önemi vurgulanır.

Tarım ve Orman Bakanlığı – Gıda Satış Yerleri Hijyen Kılavuzu

Marketler, Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından denetlenen “gıda satış yerleri” kapsamındadır. Bakanlığın yayımladığı Gıda Satış Yerleri Hijyen Uygulama Kılavuzu, bakkal, market ve süpermarketlerde güvenilir gıda sunumu için pratik uygulamalar içerir. Tarım ve Orman Bakanlığı

Millî Eğitim Bakanlığı – Hayat Boyu Öğrenme ve Kurslar

Hijyen eğitiminin verilmesi ve belgelerin düzenlenmesi ise MEB Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü çatısı altında yürütülür. Halk Eğitim Merkezleri ve e-Yaygın sistemi üzerinden açılan kurs programları, perakende gıda sektöründe çalışanların hijyen eğitimi almasını sağlar.

Market Reyon Personeli Hangi Durumlarda Hijyen Eğitimi Almak Zorunda?

2026 itibarıyla aşağıdaki reyonlarda çalışan herkes hijyen eğitimi kapsamındadır:

Sebze–meyve reyonu: Yıkama, ayıklama ve açık teşhir süreçleri
Süt ürünleri ve şarküteri reyonu: Peynir, zeytin, salam, sucuk, yoğurt, tereyağı vb.
Et ve tavuk reyonu: Paketli/ambalajlı etlerin yerleştirilmesi, son kullanma tarihi takibi
Hazır yemek ve fırın reyonu: Pişmiş ürünlerin sunumu, sıcak-soğuk muhafaza
Dondurulmuş gıda reyonu: Soğuk zincir yönetimi, dolap sıcaklıkları

Kısacası, gıdaya doğrudan dokunan, tartan, paketleyen, raf düzenleyen veya soğuk zinciri yöneten tüm personel, hijyen eğitimi almış ve belgesini belgelemeye hazır olmalıdır.

2026’da Market Reyon Personeli İçin Hijyen Eğitimi ve Belge Alma Adımları

1. Eğitim Kurumunu Seçin

İki ana yol vardır:

Halk Eğitim Merkezleri ve MEB kursları:
Mahallenizdeki Halk Eğitim Merkezi, e-Yaygın üzerinden “gıda sektöründe çalışanlar için hijyen eğitimi” kursları açabilir. İşvereniniz toplu başvuru yapabilir ya da siz bireysel olarak kurslara kaydolabilirsiniz.
Yetkili özel kurumlar:
Özellikle vardiyalı çalışan reyon personeli için online hijyen eğitimi + e-Devlet onaylı sertifika sağlayan kurumlar, zaman tasarrufu sağlar. Başvuru öncesinde kurumun sertifikasının e-Devlet’te görünüp görünmediğini mutlaka kontrol edin.

2. Eğitime Katılın (Online veya Örgün)

Hijyen eğitimleri genelde 8–16 saatlik modüller halinde verilir. Market reyon personeli için işlenen temel başlıklar şunlardır:

Gıda hijyeni ve gıda güvenliği temel kavramları
Gıda ile temas eden yüzeylerin temizliği ve dezenfeksiyonu
Soğuk zincir ve sıcaklık kontrolü
Çapraz bulaşma (çiğ–pişmiş, alerjen–alerjen olmayan ürünler)
Kişisel hijyen (el yıkama, eldiven, maske, iş kıyafeti kullanımı)
Market özelinde reyon, depo ve stok alanlarının hijyeni

3. Sınav ve Değerlendirme

Eğitim sonunda kısa bir sınav yapılır. Sorular; gıda zehirlenmesi belirtileri, doğru saklama sıcaklıkları, raf rotasyonu, el yıkama adımları gibi pratik başlıklardan gelir. Başarılı olduğunuzda hijyen sertifikanız düzenlenir ve sisteme işlenir.

4. e-Devlet Üzerinden Belge Doğrulama

2026’da denetmenler kağıt sertifikadan çok, e-Devlet kayıtlarına bakmaktadır. Bu nedenle:

e-Devlet’e giriş yapın.
“Yaygın Eğitim Bilgi Sistemi (e-Yaygın)” hizmetini açın. e-Devlet
Sertifikalarınız arasından hijyen belgenizi bulun ve barkodlu çıktısını alın.

Bu belgeyi işvereninize vererek personel dosyanıza eklenmesini sağlayın; market içinde de bir “hijyen belgeli personel listesi” hazırlanmasına katkı sağlayabilirsiniz.

Gıda Teması ve Market Reyonlarında Başlıca Hijyen Riskleri

Çapraz Bulaşma

Market reyon personelinin en çok dikkat etmesi gereken konulardan biri çapraz bulaşmadır. Örneğin:

Çiğ tavuk paketlerini yerleştirdikten sonra elini yıkamadan peynir reyonuna geçmek,
Alerjen içeren ürünleri (fındık, susam, glütenli ürünler) aynı kepçe veya pensle servis etmek,
Temizlenmemiş bıçak ve kesme tahtasını farklı ürünlerde kullanmak

gibi uygulamalar, bakteri veya alerjenin başka gıdaya taşınmasına yol açar. Bu da gıda zehirlenmesi ve alerjik reaksiyon riskini artırır.

Soğuk Zincirin Kırılması

Süt ürünleri, et ve dondurulmuş gıdalar, belirli sıcaklık aralıklarında korunmak zorundadır. Reyon personeli olarak:

Dolap sıcaklıklarını sabah–öğle–akşam en az üç kez kontrol edip kayıt altına almak,
Kapakların uzun süre açık kalmamasına dikkat etmek,
Ürünlerin önünde hava akışını engelleyen yoğun istiflerden kaçınmak

soğuk zincirin korunması için kritik adımlardır.

Raf Rotasyonu ve Son Kullanma Tarihi

“İlk giren, ilk çıkar” (FIFO) prensibi market reyonlarının temel kuralıdır. Hijyen eğitimi alan personel, son kullanma tarihi yaklaşan ürünlerin öne çekilmesi, tarihi geçenlerin ise derhal reyondan kaldırılması gerektiğini bilir. Bu, hem gıda güvenliği hem de marka itibarı için hayati önem taşır.

Açık Ürünler ve Tadım Standları

Zeytin standı, peynir tadımı, dilimlenmiş şarküteri ürünleri gibi açık gıdalar; müşterinin solunum yoluyla, elleriyle veya kullanılan ekipmanla kontaminasyona açıktır. Bu nedenle:

Tek kullanımlık çatal, kürdan, kaşık gibi materyaller kullanılmalı,
Tadım ürünleri sık sık yenilenmeli, uzun süre ortamda bekletilmemeli,
Stand çevresinin temizliği ve çöp kutusunun doluluk oranı düzenli kontrol edilmelidir.

Market Reyon Personeli İçin Pratik Hijyen İpuçları

2026’da hem denetimlere hem müşteri beklentisine hazır olmak için şu kontrol listesini günlük rutininizin parçası haline getirebilirsiniz:

Vardiya başlangıcında el yıkama: Kasadan veya depodan reyonuna geçmeden önce mutlaka hijyenik el yıkama prosedürünü uygulayın.
Temiz iş kıyafeti ve isimlik: Aynı önlüğü günlerce giymeyin; mümkünse her vardiyada temiz önlük kullanın.
Takı ve aksesuar kullanmama: Yüzük, bileklik, saat, uzun kolye gibi nesneler hem mikrop barındırır hem de gıdaya düşebilir.
Reyon başında el dezenfektanı: Özellikle açık gıdaya dokunmadan önce ve sonra kullanın.
Kesme tahtası ve bıçak ayrımı: Et, peynir, sebze gibi ürünler için farklı renk kodlu ekipmanlar tercih edin.
Gün sonu temizlik planına uymak: Raf altlarını, dolap kenarlarını, damlama tepsilerini ve drenaj noktalarını ihmal etmeyin.
Müşteri bilgilendirmesi: Alerjen içeren ürünleri soran müşterilere, eğitimde öğrendiğiniz temel bilgileri doğru şekilde aktarın.

Bu küçük ama sistemli adımlar, marketinizde “hijyen kültürü” oluşmasını sağlar.

Mağaza Yöneticileri İçin 2026 Hijyen Yol Haritası

Sadece personelin değil, mağaza yönetiminin de hijyen eğitimini stratejik bir başlık olarak görmesi gerekir. Kısa bir yol haritası:

Tüm reyon çalışanlarının hijyen belgesi durumunu içeren bir tablo hazırlayın.
Belgesi olmayanlar için en geç 3 ay içinde kurs planı yapın.
Yeni işe başlayanlar için “ilk 30 gün içinde hijyen eğitimi kaydı” kuralını koyun.
Gıda satış yerleri hijyen kılavuzunu mağaza içi yönergeye dönüştürün; personel odasında görünür şekilde bulundurun. Tarım ve Orman Bakanlığı
Ayda bir kez, kısa “hijyen hatırlatma toplantıları” yaparak kritik noktaları gözden geçirin.

Sonuç: 2026’da Hijyen Eğitimi, Market Reyon Personeli İçin Kariyer Standardı

Artık market reyonlarında çalışmak, yalnızca ürün yerleştirmekten ibaret değil. Hijyen eğitimi almış, gıda güvenliği bilinci yüksek ve e-Devlet’te doğrulanabilir sertifikaya sahip reyon personeli,

İşini kaybetme riskini azaltıyor,
Farklı mağazalarda daha rahat iş bulabiliyor,
Çalıştığı işletmenin denetimlerden sorunsuz geçmesine katkı sağlıyor,
Müşteri gözünde market markasının güvenilir yüzü oluyor.

Doğru eğitimi alarak, günlük rutininize hijyen kurallarını entegre ettiğinizde, 2026 ve sonrasında “market reyon personeli” değil, “gıda güvenliği elçisi” olarak konumlanırsınız. Bu da hem kariyerinize hem de çalıştığınız marketin itibarına doğrudan değer katar.